Auteur: Frank Martinus Arion

Jaar van uitgave: 1973

Plaats van uitgave: Amsterdam

Uitgeverij: De bezige bij

Thema: Relaties, in alle aspecten dus ook vreemdgaan, one nightstands en bedrog. Dit is bij iedereen in het verhaal te zien. Nora en Boeboe hebben een slechte relatie en Nora gaan met andere mannen naar bed om rond te kunnen komen. Solema gaat eerst een keer vreemd en verlaat vervolgens Manchi voor Janchi. Chamon is een echte bachelor en gaat geregeld met Nora naar bed.  

Motief:

- Armoede, goed terug te zien aan Boeboe en Nora.

- Onderdrukking van vrouwen, goed te zien aan de onderdrukking van Solema

Genre: Psychologische roman

Stroming: realisme, want verkeerde man-vrouw verhouding. Existentialisme, want mens staat centraal. 

Titel beschrijving: De titel van het boek wordt pas aan het einde duidelijk. Manchi, een van de hoofdpersonen, wordt voor een dubbelspel gezet. Hij verliest zijn favoriete spel met 10/0 wat een ongelofelijke score is en zijn vrouw gaat bij hem weg. Op deze manier wordt hij 2x buitenspel gezet en in het geval van domino, zijn favoriete spel, heet dit dan een dubbelspel.

Samenvatting: 

Vier mannen spelen domino. De vier vrienden Boeboe, Manchi, Chamon en Janchi komen hiervoor elke zondag bij elkaar bij Boeboe. Boeboe heeft zijn geld verloren met een kaartspel en de nacht doorgebracht met de hoer Micha in Campo Alegre. Hij wordt waarschijnlijk gekozen tot voorzitter van de Curaçaose Vakbond van Taxichauffeurs omdat hij heeft voorkomen dat bussen de taxiritten op het eiland over zouden nemen. Door het verlies kan zijn vrouw Nora geen nieuwe schoenen kopen voor hun kind. Nora zal nu het geld van Chamon, waar zij in het geheim mee naar bed gaat, moeten lenen. Manchi, een neger die 50 jaar oud is, wil graag toetreden tot de loge van Vrijmetselaars. Om dat te doen kan hij de traditionele dominospellen met zijn vrienden niet meer spelen.

Op een zondag in november komen de vrienden weer bij elkaar om te spelen. Om de score bij te houden worden de punten geteld in damesschoenen. Degene die het eerste tien punten heeft en meer dan vijf punten voorligt op de tegenpartij, geeft de verliezers een paar schoenen. Eigenlijk stamt dit gebruik uit de slaventijd, maar voor de grap wordt dit gebruik vandaag letterlijk uitgevoerd. Voor dit doel verft Manchi tien paar schoenen van zijn vrouw, Solema, zwart.

Al vier jaar lang herinnert hij zijn vrouw aan haar overspel met een jonge rechter. Manchi betrapte hen en eiste dat de rechter vijf gulden aan hem betaalde; het normale loon van een inlandse hoer. Daarna moet Solema hem elke dag vijf gulden betalen. Manchi is eigenijk wel trots op zijn vrouw maar op deze manier probeert hij haar toch klein te houden. Solema is al een paar weken verliefd op Janchi en na een vrijpartij vraagt hij of ze bij hem wil intrekken. Solema krijgt mede hierdoor haar zelfrespect weer terug.

De twee duo's Manchi/Boeboe en Janchi/Chamon zijn goed tegen elkaar opgewassen. Echter deze keer is Boeboe erg moe van zijn avontuurtje met Micha. Hierdoor winnen Chamon en Janchi ronde na ronde. Eén ronde wordt zelfs gewonnen met vier dubbelspelen wat een topprestatie is.

Tijdens het spel wordt vooral gepraat over vrouwen en politiek. Janchi denkt niet dat er ooit een zwarte een belangrijke positie zal bekleden op het eiland. Boeboe ontgaat intussen niets van het vreemde gedrag van zijn vrouw. Nora probeert steeds de aandacht van Chamon te trekken. Chamon besluit echter om zijn relatie met Nora af te kappen, omdat hij bang is dat Boeboe erachterkomt.

Chamon en Janchi gaan beter en sneller spelen. Boeboe en Manchi verliezen alles. Boeboe verdenkt de tegenpartij van verraad, omdat ze ook geen rum meer willen drinken. Nora gaat vervolgens naar Solema om vijf gulden te lenen. Solema neemt daarna het besluit om bij Janchi te gaan wonen. Als Nora naar het huis van Solema gaat, beseft Boeboe dat hij zijn vrouw niet kan missen. Solema geeft Nora de vijf gulden, die ze eerder die dag niet aan haar man had gegeven.

Als Nora terug komt ziet ze de enorme toeloop bij het spel. Er komt zelfs een man van de radio die bericht gaat doenover de vier dubbelspelen. Nora deelt weer rum rond onder de bezoekers. Helaas is er te weinig en is moet ze Ostrik naar het dorp sturen om van zijn schoenengeld rum te gaan halen. Het dominospel eindigt in tien-nul.

Nora krijgt de kans om Chamon te spreken. Door de aanschaf van de rum, heeft ze geld nodig. Chamon weigert haar geld te lenen. Boeboe luistert het gesprek af en wordt kwaad over de manier waarop Chamon zijn vrouw laat vallen. Boeboe gaat daarom in zijn opwinding Chamon met een krik te lijf. Uit zelfverdediging steekt Chamon hem vervolgens met een mes in de borst. Boeboe is op slag dood.

Later vindt Manchi thuis de afscheidsbrief van Solema. De dubbele nederlaag, bij het spel en zijn vrouw, is de aanleiding tot zijn zelfmoord. Hij schiet zich, aan zijn piano, een kogel door het hoofd. In het laatste hoofdstuk duikt plotseling een onbekend personage op. Deze persoon meldt dat hij, de oorzaak van de moord op Boeboe moet onderzoeken.

Ruimte: In een fictief dorpje Wokota, naast Willemstad op Curaçao

Tijd: Het verhaal speelt zich af ongeveer 60 tot 50 jaar geleden. 

Vertelde tijd: twee dagen

Volgorde: Het is een niet chronologisch verhaal omdat er gebruik wordt gemaakt van flashbacks

Vertelwijze: Auctoriale vertelwijze. De verteller verteld buiten het verhaal ook een deel geschiedenis en achtergrond informatie. Ondanks dat er geen ik-verteller is kijk je steeds mee vanaf een persoon. Voorbeelden: Ze wilde eigenlijk liegen om hem gunstig te stemmen, maar besloot dit toch maar niet te doen.     Hij draaide zijn gezicht weer melancholisch naar het noorden.      'Doe maar, Manchi, straf ons zoveel als je wilt. Maar na het spel alsjeblieft. We willen nu graag dóórspelen. We willen het afmaken,' voegde hij eraan toe. 

Schrijfstijl: Relatief lange zinnen en veel dialogen. Gebruik van gevloek wat bij de personen hoort. Ook wordt er gebruik gemaakt van leestekens om zinnen en woorden kracht bij te zetten.

Personages:

Manchi is kritisch en doet alles met de bedoeling om zijn aanzien te vergroten. Zijn relatie met Solema kenmerkt zich niet door liefde, maar door macht en aanzien. Hij lijdt aan grootheidswaanzin. Door zijn grote verlies aan de dominotafel en het verlies van Solema daalt zijn aanzien enorm en pleegt hij zelfmoord. Zijn aanzien is alles voor hem.

Janchi geeft weinig om zichzelf en leeft in een onafgebouwd huis. Eerst hoeft hij geen succes te bereiken, maar als Solema voorgoed bij hem wil intrekken besluit hij zich in te gaan zetten voor zijn huis, voor haar, maar ook voor het eiland door te laten zien dat ook zij zelf succes kunnen hebben en niet alleen mensen van buiten het eiland.

Boeboe staat symbool voor de typische Curaçaoënaars. Hij is lui, heeft geen verantwoordelijkheidsgevoel, is snel verliefd. Hij is een echt dromer, maar ook een levensgenieter. Hij heeft zich neergelegd bij de situatie zoals die is op het eiland en wil hier niks aan veranderen of voor doen. Hij laat zijn vrouw en gezin in de steek, maar zoekt wel problemen met Chamon omdat zijn vrouw hiermee naar bed ging voor geld. Dit geld had ze nodig om het gezin te onderhouden, omdat boeboe niet voor geld zorgden.

Ondertitel: Er is geen ondertitel

Motto: Er zijn drie motto's

- It is not in such marters, however, that the Tsar's true character appears. Politics bored him; he loved his wife and children, he liked bicycling up and down the garden paths, and he had a passion for fominoes. When his dear Alix had a pain in her feet he was perturbed, but when he lost an Empire he hardly noticed it. On February 23, 1917, while he was at G.H.Q. in a last attempt to escape from the Revolution, he was worried by learning that his children had measles. He telegraphed to the Tsarina: 'Wat a nuisance! I was hoping they would escape measles. Sincerest greetings to all. Sleep well. Nicky.' On the same day he wrote: 'I greatly miss my half-hourly game of patience every evening. I shall take up dominoes again in my spare time!' (Bertrand Russel: 'Freedom Versus Organisation')

- Wir sitzen um ein Tischen irgendwo Und sagen Worte. In ein ander passen Die Worte, die wir vor uns liegen lassen, Als spieken wir zusammen Domino. Zu einem Bild bewegt sich Stein auf Stein Mit schwarzen Augen in dem Elfenbein.  (Johannes R. Becher)

- Domino is een gevaarlijk spel: Het is aan een dominotoernooi te wijten dat de Hollanders in 1625 het onneembaar geachte fort 'El Moro' op Puerto Rico op de Spanjaarden wisten te veroveren. (Een reporter van de 'Antilliaanse Radio Omroep v')

Frank Martinus Arion: Schrijversnaam van Frank Efraim Martinus (Curaçao, 17 december 1936 – aldaar, 28 september 2015), was een Curaçaos schrijver, dichter en taalwetenschapper. Hij werkte in Nederland, Suriname en op de Nederlandse Antillen en schreef in het Nederlands en het Papiaments. De roman Dubbelspel (1973) vormde zijn debuut en zijn grootste publiek succes.

In 1992 werd Frank Martinus Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. In december 2008 maakte hij bekend zijn lintje terug te willen geven aan de Staat der Nederlanden, omdat hij meent dat Nederland bezig is aan een herkolonisatie van de Antillen, door sanering van de Antilliaanse schulden te koppelen aan meer justitiële controle. In 2001 werd hem de Cola Debrotprijs toegekend. In 2014 ging in première op de Curaçao International Film Festival Rotterdam de documentairefilm van Cindy Kerseborn, getiteld Yu di Korsou (landskind), over het leven van Martinus Arion

Creatieve opdracht:

   - het boek:

'Nou Manchi,' zei Boeboe verslagen, 'ik begrijp echt niet wat je bedoelt.' Hij wendde zich tot Janchi. 'Zeg Pau: Wat je daarnet opmerkte, dat Nora misschien samen met Solema van Manchi hier naar dat sterfgeval gaat, lijkt me toch niet te kloppen. Je zou zeggen, dat ze er anders allang weer samen uit zouden zijn gekomen. Neen, dat klopt niet en ik vraag me daarom af wat ze heeft, die vrouw van mij...' Om het gevoel van afwezige verslagenheid, dat hij weer voelde opkomen, te onderdrukken, nam hij de karaf, die Nora naast hem neergezet had, schonk een borrel in en reikte hem zonder iets te zeggen aan Manchi. 

'Hier, man.'

'Ik drink nooit.'

ze keken hem openlijk verbaasd aan.

'Nou, nou,'zei Boeboe, 'nooit lijkt me overdreven.'

'Je hebt me vandaag toch geen alcohol zien aanraken?'

'Nou Manchi,' zei Chamon, 'hebben we je herinneringen kapotgeslagen of hoe zit dat?'

'Verdomme,' zei Boeboe Fiel ineens kwaad, 'wat gebeurt er nou precies aan deze dominotafel vandaag?!'

'Jullie verliezen verschrikkelijk, dat is het. Het maakt alles anders voor jullie,' zei Janchi plagend.

'Jullie zullen hierna van je leven nooit meer schoenen hoeven kopen,' zei Chamon

'Laten we opschieten,' zei Janchi, 'Het is jouw beurt Boeboe.'

'Opschieten? We verliezen toch al. En wel verschrikkelijk, zoals jijzelf zegt. Waarom zouden we dan nog gaan opschieten? Waar willen jullie naar toe dan, mensen? Ik heb tenslotte een vergadering vanavond, niet jullie.'

'Het is goed bedoeld, we willen jullie eenvoudig zoveel mogelijk de kans geven om met ons gelijk te komen, vóór het donker is.' Hij keek naar de schoenen, die nauwelijks bewogen aan de tak waar ze aan hingen: 'Jullie moeten je toch minstens één keer bevrijden, nietwaar?'

   - Mijn versie:

'Nou, Broeder,' zei Boeboe stomverbaasd, 'Ik snap jou echt niet.' Hij draaide zich naar Janchi. 'Zeg gast: Wat je net zei, dat mijn schatje misschien met dat wijf van Manchi gaat, lijkt me toch maar raar. Je zou denken dat die twee nu alweer weg waren dan. Man, daar klopt niks van, ik weet echt niet wat haar bezielt hoor.' Om het kut gevoel wat hij had te onderdrukken, nam hij de bloemenvaas, die Nora gevuld had met drinken, vulde zijn glas en bood Manchi een borrel aan.

'Hier, vriend.'

'Gast, ik drink nooit.'

Ze keken elkaar aan alsof ze een mimespeler zagen praten.

'Nou zeg,' zei Boeboe, 'Nooit gaat echt te ver.'

'Jullie hebben me vandaag geen drank zien aanraken.'

'Nou maat,' zei Chamon, 'Is je geheugen kapot gebeukt ofzo.'

'Verdomme zeg,' zei Boeboe ineens woest, 'wat de f*ck gebeurt er nou vandaag aan deze tafel?'

'Jullie verliezen kapot hard, dat ist. Dit veranderd jullie leven boys.' zei Janchi pestend.

'Jullie hebben never nooit meer schoenen nodig.' voegde Chamon toe.

'Later we opschieten,' zei Janchi, 'Boeboe ga maar verder.'

'Haasten? We verliezen toch wel. En nog wel kapot hard, zoals je al zei. Waarom zouden wij dan nog gaan haasten? Welke party moeten jullie nog crashen dan? Ik heb vanavond het belangrijkste hier hoor.'

'was gewoon goed bedoelt, maar oké. We willen jullie ook wat kansen geven om te winnen, vóór het nacht is.' Hij keek naar de boom met de veel te chique onbeweeglijke schoenen: 'Jullie moeten jezelf toch een keer bevrijden, toch?'